SportLogia
Vol. 8, Issue 1, Jun 2012.
PERCEPCIJA PEDAGOŠKE PRAKSE NASTAVNIKA
FIZIČKOG VASPITANJA U PORTUGALU OD 1970-ih
António Gomes Ferreira1 i José António Moreira1
1Fakultet psihologije i obrazovnih nauka, Univerzitet Coimbra, Portugal
2Odsjek za obrazovanje i učenje na daljinu, Otvoreni Univerzitet, Portugal
ORGINALNI NAUČNI ČLANAK
doi: 10.5550/sgia.120801.se.019F
UDK: 371.14+371.12:Š796/799
COBISS.BH-ID: 2931736
Sažetak
Cilj ovog istraživanja je da analizira kako nastavnici fizičkog vaspitanja u Portugalu organizuju svoju nastavu, uzimajući u obzir različite nastavne modele. Osim toga, pokušali smo da shvatimo postojeći odnos između toga u praksi, nastavnikovog vlastitog iskustva, formiranih stavova i uticaja završenog obrazovanja u ovoj struci, odnosno postojećeg odnosa između pedagoškog rada i habitusa, posmatranog kao proizvoda istorijskih okolnosti, kao i definisanih pricipa empirijskih saznanja u grupnoj i pojedinačnoj praksi u specifičnim kontekstima. Na osnovu kvalitativne metodologije, istraživanje je usmjereno na grupu od 15 nastavnika s različitim nivoima obrazovanja, od kojih su neki završili neke od najuglednijih škola u Portugalu, npr. Nacionalni institut za fizičko vaspitanje, a neki najpoznatije portugalske fakultete na ovom polju studija osnovane početkom 1990-ih. Došli smo da zaključka da nastavnici preferiraju dobro strukturirane časove, na osnovu jasnog planiranja, a ne zanemarujući pri tom motivaciju učenika. Štaviše, postojanje različitih pedagoških praksi (kao i stavova), je moguće zbog različitog načina studiranja u specifičnom istorijskom kontekstu kao i različitih iskustava, ličnosti i motivacije svakog nastavnika. Ove razlike ukazuju da postoji veza između pedagoške prakse i habitusa, što znači iskustva stečenog u različitom kulturnom, političkom i obrazovnom okruženju.
Ključne riješi: pedagoška praksa, fizičko vaspitanje, nastavnici.
Literatura
Arends, R. (1995). Aprender a ensinar ŠLearning to teach]. Lisboa, Portugal: Editora McGraw-Hill.
Bardin, L. (1977). L´analyse de contenu ŠThe content analysis]. Paris, France: PUF.
Bourdeiu, P. (2005). Razões práticas: sobre a teoria da acção ŠPractical reasons: about the theory of action]. 6th ed. Campinas, Portugal: Papirus.
Borges, C. (2003). O professor de Educação Física e a construção do saber ŠThe physical education teacher and the construction of knowledge]. Campinas, Portugal: Papirus.
Brás, J. (1996). Metamorfoses na formação de professores de Educação Física ŠMetamorphoses in training teachers of Physical Education]. Boletim SPEF, 14, 47−54.
Cortesão, M. (2010). Clima Escolar, Participação Docente e Relação entre os Professores de Educação Física e a Comunidade Educativa ŠSchool Climate, Teacher Participation and Relationship between Physical Education Teachers and the Educational Community](Unpublished master's thesis). Universidade de Coimbra, Faculdade de Psicologia e Ciências da Educação.
Ferreira, A. G. (2002). A Educação Física no ensino secundário durante o Estado Novo ŠPhysical Education in Secondary Education during the New State]. Revista Portuguesa de Pedagogia,1, 2 e 3(36), 221−240.
Ferreira, A. G. & Morreira, J. A. (2011). The Socio-professional Status of Physical Education Teachers in Portugal: A Qualitative Approach. SportLogia, 7(1), 1−19. doi: 10.5550/sgia.110701.en.001G 
Krippendorf, K. (1980). Content analysis. London, UK: Sage.
Lahire, B. (2002). O homem plural: os determinantes da acção ŠThe man plural: the determinants of the action]. Petrópolis, Portugal: Vozes.
Lovisolo, H. (1995). Physical Education: A arte da mediação ŠPhysical Education: The art of mediation]. Rio de Janeiro, Brazil: Sprint.
Martins, I. (2010). Clima de Escola, Participação e Identidade- Um olhar sobre a discipline e professor de Educação Física ŠSchool Climate, Participation and Identity-A look at the disciplina and physical education teacher] (Unpublished master's thesis). Universidade de Coimbra, Faculdade de Psicologia e Ciências da Educação.
Miles, M. & Huberman, A. (1994). Drawing valid meaning from qualitative data: toward a shared craft. Educational Researcher, 13(5), 20−30. doi: 10.2307/1174243 
; doi: 10.3102/0013189X 
013005020 
Moreira, J. A. (2011). Perspectiva Histórico-Contemporânea da Educação Física em Portugal: A Formação Profissional Docente ŠHistorical and Contemporary Perspective of Physical Education in Portugal: The Teacher Training]. Coimbra, Portugal: CEIS 20.
Moreira, J. A. & Ferreira, A. G. (2011). A Identidade Socioprofissional dos Professores de Educação Física em Portugal ŠOccupational identity of Teachers of Physical Education in Portugal]. Revista e-curriculum. 7(2). 1−21.
Pereira, P. (1999). Os processos de pensamento dos Professores de Educação Física com e sem experiência docente ŠThe thought processes of the Physical Education Teachers with and without teaching experience]. Ludens, 3(16), 35−40.
Pereira, P. (2002). A planificação dos Professores em Educação Física: Alguns contributos para o seu estudo ŠThe planning of Teachers in Physical Education: Some contributions to its study]. Horizonte, 92, 14−18.
Pierron, M. (1984). Didactique et Méthodologie des Activités Physiques ŠDidactics and Methodology of Physical Activities]. Liège, Belgium: Université de Liège.
Rezer, R. (2007). Relações entre conhecimento e prática pedagógica no campo da Educação Física: pontos de vista ŠRelations between knowledge and pedagogical practice in the field of physical education: views]. Motrivivência, 28(19), 38−62.
Rodrigues, J. (1994). Fatores condicionantes e limitativos da organização das sessões de Educação Física e Desporto ŠFactors affecting and limiting the organizing sessions of Physical Education and Sport]. Ludens, 4(14), 19−23.
Sanchotene, M. & Molina Neto, V. (2010). Práticas pedagógicas: entre a reprodução e a reflexão ŠPedagogical practices: between reproduction and reflection]. Revista Brasileira Ciências Esporte, 3(31), 59−78. doi: 10.1590/S0101-32892010000300005 
Silva, M. (2005). O habitus profissional: o objeto dos estudos sobre o ato de ensinar em sala de aula ŠThe professional habitus: the object of studies on the act of teaching in the classroom]. Revista Brasileira de Educação, 29, 52−63.
Vala, J. (1986). A análise de conteúdo ŠThe content analysis]. In A. SILVA an
